Korozyon; metallerin çevresel etkenlerle kimyasal veya elektrokimyasal reaksiyona girerek bozulmasıdır. Sadece metallerde görülen korozyon, metal yüzeyinin su, asit, oksijen veya farklı kimyasallarla reaksiyona girmesi sonucunda oluşur. Bu reaksiyon, metallerin fiziksel ve kimyasal özelliklerini olumsuz etkileyerek, yapılarında bozulmalara yol açar.
Korozyon, metallerin bulunduğu her yerde meydana gelebilir. Yapıların taşıyıcı elemanlarının içinde yer alan demirler, bu olayın yaşandığı noktalardan biridir. Betonarme yapılardaki demirlerde bu olayın görülmesi, yapıların taşıyıcı elemanlarının özelliğini kaybetmesine ve zayıflamasına yol açar. Tüm bunlar ise binaların ömrünü kısaltır. Kullanılacak doğru yalıtım malzemeleri ile bu riskin tamamen önüne geçmek mümkündür.
Korozyon Nedir?
Korozyon; metallerin yer aldıkları ortamla elektrokimyasal veya kimyasal reaksiyona girerek metalik özelliklerini kaybetmelerine, yapılarının bozulmasına ve zayıflamalarına neden olan olaydır. Uzun süre devam ettiğinde metaller özelliklerini tamamen kaybeder ve bir süre sonra çürüyerek yok olur.
Metaller, doğru önlemler alınmadığında kaçınılmaz olarak korozyona uğrarlar. Halk arasında paslanma olarak bilinen bu olay, metallerin sağlamlıkları ve işlevselliklerinin azalmasına yol açar. Metallerin kullanılamaz duruma gelmesi, çevre kirliliğine, yapıların zayıflamasına ve insan sağlığının olumsuz etkilenmesine neden olur.
Korozyonun sadece metal ile bulunduğu ortam arasında gerçekleşmesi ve elektrik akımının oluşmaması durumunda yaşanan olay kimyasal korozyon olarak isimlendirilir. Bu süreçte metalin farklı noktalarında elektrik akımı oluştuğunda ise yaşanan olaya elektrokimyasal korozyon denir.
Korozyon Nasıl Oluşur?
Korozyon; metal ile oksijenin birleşmesi sonucunda oluşur. Metal yüzeyinde gerçekleşen anodik ve katodik reaksiyonlar ile oksijen ve metal birleşmesi gerçekleşir. Bu birleşme sonucunda ortaya yeni bir madde çıkar. Örneğin; demir ile oksijen birleştiğinde demir oksit oluşur. Demir oksit, pas olarak bilinen bir maddedir. Bu yüzden halk arasında korozyona paslanma da denir.
Metalin çevresinde nem, tuzlu su ve asidik ortamların olması durumunda bu reaksiyonlar hızlanır. Böylece paslanma normale göre çok daha hızlı bir şekilde yaşanır ve metalin çok kısa bir sürede özelliklerini kaybetmesine neden olur.
Korozyon Çeşitleri Nelerdir?
Korozyonun kendi içerisinde farklı çeşitleri vardır. Yaygın olarak görülen bu çeşitlere ilişkin detaylar aşağıdaki gibidir:
Galvanik Korozyon
İki metalin birbirleriyle elektriksel ya da fiziksel temasının olduğu ve ortak bir elektrolitin içine batırıldığında ortaya çıkan korozyon türüdür. Bu olay için farklı elektrokimyasal potansiyele sahip metallerin bulunması ve her ikisi arasında bir bağlantının olması gerekir. Bağlantı, asit veya tuzlu su gibi elektrolitlerle sağlanır. Denizcilik uygulamalarında, yapılarda ve boru hatlarında sık görülür.
Uniform Korozyon
Metal yüzeyinin her noktasında eşit hızda meydana gelen türdür. Metal yüzeyinde homojen olarak bir bozulma meydana gelir. Çoğunlukla fark edilmez ve buna bağlı olarak metalin dayanıklılığını ve hatta kalınlığını olumsuz olarak etkiler.
Taneler Arası Korozyon
Metalin tane sınırlarında meydana gelir. Paslanmaz çeliklerde ve alaşımlarda, ısıl işlem sonrasında sık görülür. Malzemelerin mekanik özelliklerine zarar verir ve zayıflamaya bağlı çatlakların oluşmasına yol açar.
Elektrokimyasal Korozyon
Elektrokimyasal hücre içerisinde katodik ve anodik reaksiyonların yaşanmasına bağlı olarak meydana gelir. Elektriksel iletkenliğin artmasına neden olan nem ve suyun olduğu ortamlarda sık görülür. Gemilerde, su altında yer alan yapılarda ve boru hatlarında yaygın olarak gerçekleştiği bilinir.
Binada Korozyon Nedir?
Binada korozyon veya beton korozyonu; yapı içerisinde yer alan demirlerin çevresel etkilerle yapılarında bozulmalar meydana gelmesi durumudur. Kolon, kiriş, perde ve zeminlerde bulunan demirler, uygun olmayan şartlar nedeniyle paslanmaya maruz kalır ve dayanıklılıklarını kaybetmeye başlarlar.
Bu olay, binaların taşıyıcı sistemlerini ciddi anlamda tehdit eder. Zayıflayan taşıyıcılar, yapı güvenliğini artık sağlayamaz ve yapılar depreme karşı riskli hale gelir. Bunlara ek olarak yaşanan çatlak ve diğer deformasyonlar ise estetik açıdan olumsuz görüntülere yol açar.
Yapılarda Korozyon Nasıl Oluşur?
Yapılarda korozyona neden olan farklı etkenler vardır. Öncelikle bu olayın oksijen ile metalin temasından kaynaklandığı, ortamda bulunan elektrolitler nedeniyle hızlandığı bilinmelidir. Yapılarda korozyona yol açan hususlar şunlardır:
- Su: Su, paslanma açısından kritik öneme sahip bir elektrolittir. Sudan kaynaklı ıslanma veya nemlenme, oksijenle metalin reaksiyona girmesini hızlandırır. Böylece paslanma ve çürüme çok daha hızlı bir şekilde gerçekleşir. Yağmur suyu, tesisat kaçakları ve yer altı sularının yapılardaki korozyonun en önemli nedenleri olduğu bilinir.
- Yüksek Nem: Yüksek neme sahip ortamlarda suyun betonun içerisine nüfuz etmesi neredeyse kaçınılmazdır. Betonun içerisine giren nem, burada yer alan metal donatıların oksijenle birleşimini hızlandırır ve paslanma meydana gelir. Bodrum katlarda ve zeminin altındaki bölümlerde bu risk son derece yüksektir.
- Betonun Karbonatlaşması: Beton, yeterli kaliteye sahip olmadığında geçirgenliği yüksek olur. Böyle durumlarda atmosferdeki karbondioksit ile beton içerisinde maddeler kimyasal reaksiyona girmeye başlar ve kalsiyum karbonat oluşur. Yaşananlar, beton içindeki demirin hava ve nem ile daha rahat temas etmesine ve paslanmasına yol açar.
- Endüstriyel Kirleticiler: Endüstriyel faaliyetlerinin yoğun olduğu bölgelerde hava kirliliği, belirgin şekilde diğer bölgelere kıyasla çok daha fazladır. Bu tip alanlarda havada bulunan klorür ve benzeri maddeler, beton yüzeyine yapışır ve zamanla içine nüfuz eder. İlgili durum ise korozyon riskini artırır.
- Beton Kalitesi: Beton kalitesi istenen seviyede olmadığında yüzeyinde gözenekler ve benzeri türden yapılar meydana gelir. Ayrıca kalitesiz betonda, zaman içerisinde çatlamalar ve kırılmalar da görülür. Tüm bunlar, su ve zararlı kimyasalların metallerle temasını kolay hale getirir.
- Asitler: Asitler, metallerin aşınmasına ve paslanmaya neden olan temel etkenlerdendir. Endüstriyel emisyonlar ve yağmur asidi, paslanmaya yol açan asit kaynakları olarak dikkat çeker. Ayrıca asidik deterjanlar ve temizlik malzemeleri de temas ettiği metal yüzeylerin paslanmasına neden olur. Birçok paslanmaz yüzeye sahip mutfak eşyası, yanlış temizlik ürünü kullanılması nedeniyle bu özelliğini kaybeder ve paslanır.
- Elektrik Akımı: Elektrik akımı, elektrokimyasal korozyonu kolaylaştıran ve hızlandıran bir etkendir. Topraklamanın yapılmadığı veya yanlış yapıldığı binalarda, elektrik akımı kaynaklı korozyon çok daha yaygın olarak görülür.
- Yetersiz Yalıtım: Belki de binalarda korozyon görülmesinin temel nedeni yetersiz yalıtımdır. Doğru ve kaliteli yalıtım malzemeleri kullanılmadığında su ve zarar kimyasallar, betonarme yapıdaki metallere ulaşır ve paslanmaya yol açar.
Yapılarda görülen ve beton korozyonu olarak isimlendirilen durumun temel nedenleri bu şekildedir. Ancak her yapının kendine has özellikleri olduğundan bu nedenlerin etkileri farklılık gösterebilir.
Korozyon ile Su Yalıtımı Arasındaki İlişki
Yapılarda görülen korozyon ile su yalıtımı arasında direkt ilişki bulunur. Yapıların su ile temasını ortadan kaldırarak paslanma riski minimize edilir. Bu ise ancak doğru yalıtım malzemelerinin kullanılması ile mümkündür.
Su yalıtımı için kullanılacak farklı türden ürünler vardır. Kullanım noktasına ve ihtiyaçlara bakılarak bunlardan uygun olanlar tercih edilmelidir. Bazı su yalıtım malzemelerine dair detaylar şu şekildedir:
- Poliüretan Su Yalıtımı: Poliüretan esaslı su yalıtım malzemeleri, kolay uygulanabilirliği ile sıklıkla tercih edilir. Water Block ekonomik su yalıtımı çözümü sunan bir üründür. Her türlü yüzeye güçlü bir şekilde yapışarak su yalıtımı sağlar.
- Poliüretan Enjeksiyon: Su yalıtım malzemeleri arasında poliüretan enjeksiyon, yaygın olarak kullanılır. DF PUR INJEKTION 2K Poliüretan Enjeksiyon, su ile temasında reaksiyona giren çift komponentli, solventsiz, poliüretan enjeksiyon reçinesidir.
Sıvı Cam: Hem estetik açıdan uygulandığı alanları olumlu etkiler hem de yalıtım sağlar. DryFix GLASSY 100, şeffaf yalıtım sağlayan ve sıvı yalıtımına dair problemleri ortadan kaldıran bir üründür. - Soğuk ve Saf Poliurea: Soğuk poliurea her türlü yüzeye güçlü bir şekilde yapışan, ekonomik bir su yalıtım sistemidir. Saf poliurea ise her türlü hava koşulunda, çok kısa sürede kürlenen, saf aromatik poliürea esaslı, iki bileşenli, %100 katı, makine ile uygulanan, su geçirmezliğiyle öne çıkan, yüksek performanslı bir çözümüdür.
Korozyondan korunmak için yapılarda uygun ve kaliteli su yalıtım malzemelerini kullanmak adeta zorunludur. Sitemizde yer alan ürünleri inceleyerek kaliteli yalıtım malzemelerinin sunmuş olduğu avantajlardan siz de yararlanabilirsiniz.
